Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin atık istatistiklerini açıkladı. Verilere göre, geçen yıl Türkiye genelinde imalat sanayi iş yerleri, maden işletmeleri, termik santraller, organize sanayi bölgeleri (OSB) ve hane halklarında toplam 120 milyon ton atık oluştu. Bu miktarın 42,2 milyon tonu tehlikeli atık olarak kayıtlara geçti.
İmalat Sanayisinde 24,4 Milyon Ton Atık
İmalat sanayi iş yerlerinde 4,2 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 24,4 milyon ton atık toplandı.
Bu atıkların:
-
%70,1’i satıldı veya lisanslı atık işleme tesislerine gönderildi,
-
%12,1’i tesis içinde geri kazanıldı,
-
%10,8’i düzenli depolama tesislerine yönlendirildi,
-
%2,6’sı yakma tesislerinde bertaraf edildi,
-
%2,4’ü belediye veya OSB yönetimlerince toplandı,
-
%1,8’i iş yeri sahasında depolandı,
-
%0,1’i ise diğer yöntemlerle imha edildi.
Madencilikte 1 Milyar Tondan Fazla Atık
Maden işletmelerinde, dekapaj malzemesi ve pasa dahil toplam 1 milyar 61 milyon ton atık oluştu. Bunun %99,99’u mineral atıklardan meydana geldi.
Toplam atığın:
-
%85,1’i pasa sahalarında, atık barajlarında veya depolama alanlarında bertaraf edildi,
-
%12,5’i ocaklara geri dolduruldu,
-
%2,4’ü diğer yöntemlerle geri kazanıldı ya da bertaraf edildi.
Termik Santrallerde 26,5 Milyon Ton Atık
Termik santrallerde 10,4 bin tonu tehlikeli olmak üzere toplam 26,5 milyon ton atık üretildi.
Bu atıkların %84,6’sını kül ve cüruflar, %15,4’ünü diğer atıklar oluşturdu.
Toplam atığın %86,9’u kül dağı veya kül barajında bertaraf edilirken, %13,1’i lisanslı tesislere gönderildi ya da maden ocaklarının geri doldurulmasında kullanıldı.
OSB’lerde 397 Bin Ton Atık Oluştu
Organize sanayi bölgelerinde yürütülen altyapı ve arıtma faaliyetleri sonucu 196 bin tonu tehlikeli olmak üzere 397 bin ton atık meydana geldi.
Bu atıkların %95,5’i atık işletme tesislerine gönderildi, %4,5’i diğer yöntemlerle bertaraf edildi.
Belediyelerde Günlük Kişi Başına 1,09 Kg Atık
Türkiye genelindeki 1401 belediyenin 1392’sinde atık toplama hizmeti verildi.
Bu belediyelerde 32,3 milyon ton atık toplandı. Atıkların:
-
%88,9’u işleme tesislerine,
-
%10,9’u belediye çöplüklerine,
-
%0,3’ü diğer yöntemlerle bertaraf edildi.
Kişi başına günlük ortalama atık miktarı 1,09 kilogram olarak hesaplandı.
Ayrıca, belediyelerin işlettiği atık su arıtma tesislerinde 353 bin ton (kuru madde bazında) arıtma çamuru oluştu.
195 Milyon Ton Atık İşlendi
Atık bertaraf ve geri kazanım tesislerinde toplam 195 milyon ton atık işlendi.
Bunun 139 milyon tonu bertaraf edilirken, 56 milyon tonu geri kazanıldı.
-
138 milyon ton atık düzenli depolama tesislerinde,
-
448 bin ton yakma tesislerinde imha edildi.
Ayrıca 4,7 milyon ton atık, beraber yakma (ko-insinerasyon) tesislerinde enerji üretiminde kullanıldı.
Kompost tesislerinde 124 bin ton, diğer geri dönüşüm tesislerinde ise 51,5 milyon ton metal, plastik, kağıt ve mineral atık geri kazanıldı.
TÜİK’in atık istatistikleri, Türkiye’de atık yönetimi altyapısının yaygınlaştığını ancak tehlikeli atık miktarının yüksek seyrini koruduğunu ortaya koydu.
www.tarimdasondakika.com
